Wet 'bescherming klokkenluiders'

De Wet bescherming klokkenluiders (Wbk) vervangt de Wet Huis voor Klokkenluiders (2016).
Het is aan organisaties om het eigen beleid te actualiseren en aan te passen aan de Wet bescherming klokkenluiders.
De Wbk is 24 januari 2023 door Eerste Kamer aangenomen. De Tweede Kamer heeft de Wbk op 20 december 2022 aangenomen. De inwerkingtreding bij Koninklijk Besluit is in het voorjaar 2023.

Vanwege het overgangsrecht (artikel 21c van de Wet bescherming klokkenluiders) moeten werkgevers in de private sector met 50 tot 249 werknemers vanaf 17 december 2023 aan de nieuwe eisen te voldoen.

Lees hier de Wet bescherming klokkenluiders

Enkele bepalingen (de artikelen 2, tweede lid, onderdelen e en f, 3a, derde lid, onderdeel e, en 17i van de Wet bescherming klokkenluiders) zullen niet direct in werking treden. Daarvoor zijn zoals bekend eerst nadere regelgeving (bij of krachtens algemene maatregel van bestuur) en een uitvoerings- en handhavingstoets (voor de sanctietaak en -bevoegdheden) nodig.

Het Huis voor Klokkenluiders is voornemens het eigen voorbeeldbeleid integriteit te herschrijven en aan te passen aan de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk).

We houden jullie hiervan via onze nieuwsbrief op de hoogte.

Wet bescherming klokkenluiders - aangebrachte wijzigingen in kleur

In de download naar dit document vind je dezelfde wettekst - Wet bescherming klokkenluiders - als in de URL link hierboven.
Alleen is hier in kleuren aangebracht wat er veranderd is in de Wet Huis voor Klokkenluiders. Deze zichtbare veranderingen kunnen de organisatie behulpzaam zijn bij het aanpassen van het eigen beleid.

Download dit document

.

Als de organisatie geen werk maakt van het beleid dan komen medewerkers klem te zitten

Als het beleid integriteit niet goed op papier staat, niet goed wordt geactualiseerd en aangepast aan de Wet bescherming klokkenluiders of niet goed wordt uitgedragen, dan leidt dat tot onveiligheid voor medewerkers en tot schade voor de organisatie. Daarnaast hebben ook de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen (VPO) en de vertrouwenspersoon integriteit (VPI) daar last van. De praktijk leert dat als het niet (goed) is geregeld dat de medewerker die klem zit, er zelf mee rond blijft lopen. Dat kan leiden tot het voortduren van de misstand en tot extra schade voor de organisatie.

Relevante vragen voor de organisatie:

  • Is de organisatie op de hoogte van de wettelijke verplichtingen die voortvloeien uit de Wet bescherming klokkenluiders;
  • Is het huidige beleid aangepast aan de Wet bescherming klokkenluiders;
  • Hebben we een vertrouwenspersoon aangesteld die de medewerker in vertrouwen kan raadplegen over integriteitskwesties;
  • Welke eigen gewetensruimte geeft de organisatie aan de vertrouwenspersoon integriteit(VPI) in het spanningsveld tussen vertrouwelijkheid en meldplicht (bij bijvoorbeeld ambtsdelicten);
  • Waar ligt het belang van de organisatie voor dit verplichte beleid;
  • Waar liggen de specifieke risico's in onze organisatie voor misstanden;
  • Wat is de formele meldregeling? Waar kan de medewerker een misstand melden?
  • Hoe is het onderzoeken van een melding geregeld. Hoe is de onderzoeksprocedure?

Mogelijkheden:

  • Combineer bij voorkeur de functie van de vertrouwenspersoon ongewenste omgangsvormen (VPO) en de vertrouwenspersoon integriteit (VPI);
  • Bouw een goed fundament op voor een samenwerkingsrelatie tussen het management en vertrouwenspersonen in het kader van een veilige, integere werkplek, waarin helderheid wordt gecreëerd over het beleid en het belang, de taken en verantwoordelijkheden en de instrumenten van de leidinggevenden (HRM, OR) en de taken van de vertrouwenspersoon en tevens hoe er op dit terrein effectief kan worden samengewerkt;
  • Breng het MT, HRM en OR in contact met het belang van een gedegen beleid Integriteit waarbinnen ook ruimte is voor preventie en waarin de rol van iedere medewerker wordt beschreven;
  • Volg een goede LVV geaccrediteerde basisopleiding en onderhoud en verdiep je vakmanschap als vertrouwenspersoon;
  • Heb oog voor het belang van het tijdig betrekken van de afdeling Advies van het Huis voor Klokkenluiders bij meldingen over integriteit;
  • Maak je hard voor het vervullen van de voorwaarden voor een veilig meldklimaat van integriteitsschendingen en misstanden;
  • Maak gebruik van de deskundigheid van het huis voor klokkenluiders. Zij zijn er ook voor u!