Begeleider beschuldigde

nieuwe norm in zorgplicht en veiligheid

Medewerkers die beschuldigd worden van ongewenste omgangsvormen of integriteitsschendingen hebben ook recht op veiligheid, zorg en ondersteuning vanuit de organisatie.
Wie draagt zorg voor hen? De begeleider beschuldigde!

Wij vervullen een brugfunctie tussen de begeleider beschuldigde en uw organisatie.


Je zult maar beschuldigd worden

Het is een zin die bijblijft. Omdat het iedereen kan overkomen. Omdat een beschuldiging - terecht of onterecht - altijd ingrijpend is. Omdat we in organisaties veel geregeld hebben voor melders van ongewenst gedrag, maar vaak nog niets voor degene die beschuldigd wordt. Terwijl ook deze medewerker een mens is. Met gevoelens, met vragen, met rechten.

Daarom is er de begeleider beschuldigde. Een onafhankelijke professional met een helder profiel en toereikend mandaat. Niet om partij te kiezen, niet om schuld te bepalen, maar om de beschuldigde zorgvuldig, menselijk en deskundig bij te staan.


Zorgplicht is geen eenrichtingsverkeer

De Arbowet verplicht werkgevers tot het voorkomen en beperken van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Dat omvat onder meer (seksuele) intimidatie, pesten en agressie. Steeds vaker wordt de vertrouwenspersoon ingeschakeld om medewerkers bij te staan die dergelijke ervaringen hebben. Terecht. Maar wie zorgt er voor degene over wie de melding gaat? Wie biedt opvang, begeleiding en perspectief voor de ander die betrokken is in deze complexe dynamiek? De begeleider beschuldigde vult die leemte.


Menselijke maat - professionele aanpak

Een begeleider beschuldigde is er niet om schuld vast te stellen. Wel om te luisteren, te spiegelen, te begeleiden en te helpen navigeren. Soms blijkt een beschuldiging onterecht, en is ondersteuning bij verwerking en herstel nodig. Soms is er sprake van gedrag dat als ongewenst werd ervaren, maar niet zo bedoeld was. Soms gaat iemand duidelijk over de grens, Dan is bewustwording, inzicht en verantwoordelijkheid nodig. In alle gevallen biedt de begeleider beschuldigde een veilige ruimte voor reflectie én richting.


Waarom niet de vertrouwenspersoon?

De vertrouwenspersoon staat naast de melder. Dat moet zo blijven, om laagdrempeligheid en toegankelijkheid te garanderen. Het idee dat diezelfde persoon ook de beschuldigde begeleidt, werkt verwarrend. Het ondermijnt vertrouwen en veiligheid en doet af aan beide functies.
De begeleider beschuldigde is een à¡ndere functie. Een functie met een ander mandaat, een ander profiel, en deels een andere taak:


Een vak apart

De begeleider beschuldigde is geen jurist, geen therapeut en geen coach. Het is een zelfstandige professionele rol, met als fundament een LVV-geaccrediteerde basisopleiding vertrouwenspersoon, aangevuld met specifieke opleiding en toerusting.
De begeleider weet wat een beschuldiging losmaakt, wat het doet met reputatie, positie en vertrouwen. Hij of zij begrijpt het verschil tussen bedoeling en beleving, tussen beschuldiging en oordeel.


Bewezen effect: begeleiding werkt

Inmiddels werkt VAN OSS & PARTNERS B.V. al tien jaar met deze functie. De ervaringen zijn positief. Begeleiders helpen escalatie voorkomen, creëren ruimte voor herstel en ondersteunen medewerkers om verantwoordelijkheid te nemen â€" als dat nodig is. Maar ze helpen ook leidinggevenden om hun zorgplicht waar te maken, meerzijdige partijdigheid te bieden en dragen bij aan procedurele rechtvaardigheid en duurzame veiligheid op de werkvloer.

Begeleider Beschuldigde in uw organisatie?

Een veilige organisatie begint bij heldere functies. Wie vertrouwenspersonen en begeleiders beschuldigde als aparte rollen positioneert, investeert in:

Onze opleiding begeleider beschuldigde: van bewustwording naar vakbekwaamheid

Voor professionals die de rol van begeleider beschuldigde willen vervullen, bieden wij een unieke leerlijn:

  1. E-learning Begeleider Beschuldigde - te volgen in eigen tempo, thuis
  2. Live trainingsdag - verdieping, reflectie en vaardigheid
  3. Opleidingslijn klachtenonderzoek - voor verdieping in procedurele rechtvaardigheid - te volgen in eigen temp thuis


Nascholing Begeleider Beschuldigde

VAN OSS & PARTNERS heeft een eendaagse nascholing Begeleider Beschuldigde ontwikkeld. Deze is geaccrediteerd door de LVV (9 BNS uren) en geeft je een beeld over wat je te wachten staat als je deze rol gaat vervullen. Je volgt deze geheel via e-learning op eigen momenten thuis.

Lees hierover meer:

E-learning Begeleider Beschuldigde

Indien je na het volgen van deze e-learning tot de conclusie komt dat deze rol van begeleider beschuldigde jou past, dan kun je hierna een live trainingsdag volgen om volledig op deze functie te worden toegerust.

Lees hierover meer:

Live opleidingsdag Begeleider Beschuldigde

Een zorgvuldige behandeling is in ieders belang

Alle betrokkenen bij een kwestie rond ongewenste omgangsvormen hebben baat bij een zorgvuldige behandeling, zodat betrokkenen zich straks weer veilig voelen op het werk. Het faciliteren van een begeleider aan de beschuldigde kan hieraan bijdragen. Vooral als deze begeleider iemand is die kennis van zaken heeft op het terrein van ongewenste omgangsvormen. Een beschuldigde heeft ook rechten: recht op informatie, recht op hoor en wederhoor, recht op verweer en bovenal recht op ondersteuning.
Wie kan dat zijn? Niet de vertrouwenspersoon, die staat immers naast de melder/ de klager. Over de rol van de vertrouwenspersoon mag geen misverstand ontstaan. Wanneer het beeld ontstaat dat de vertrouwenspersoon er ook is voor de 'dader', dan heeft dat een nadelig effect op de laagdrempeligheid en toegankelijkheid van de vertrouwenspersoon voor potentiele melders. Ook de collega vertrouwenspersoon kan de beschuldigde niet ondersteunen, want voor je het weet staan deze 2 vertrouwenspersonen tegenover elkaar en creëert het onveiligheid rond de functie van vertrouwenspersoon.
Wie dan wel? Een jurist, advocaat of vakbondsman leidt snel tot onnodige escalatie, omdat dan de neiging bestaat de zaak juridisch te maken. Daarnaast behoort een bedrijfsmaatschappelijk werker tot de mogelijkheden, maar hij heeft niet altijd de benodigde specifieke kennis over ongewenste omgangsvormen en is niet altijd voorhanden. Wie dan wel? Wij denken aan het inzetten van een 'externe begeleider beschuldigde', die alle kennis heeft van ongewenste omgangsvormen.

De begeleiding

Een klacht of beschuldiging heeft veel impact op het functioneren, de positie en de loopbaan van de beschuldigde/aangeklaagde. Het emotioneel en inhoudelijk begeleiden is dan ook de hoofdtaak van de begeleider. De gesprekken worden gestart met de eerste opvang. Hier is alle ruimte voor het verhaal en de emoties. Mocht het gaan om het begeleiden van een medewerk(st)er die onterecht beschuldigd/aangeklaagd is, dan helpt de begeleider bij het verwerken van de emoties, ondersteunt bij de klachtenprocedure en adviseert bij de rehabilitatie.
Mocht het gaan om het begeleiden van een medewerk(st)er die zich bedoeld of onbedoeld schuldig heeft gemaakt aan ongewenste omgangsvormen, dan kan de begeleider deze helpen bij het inzicht verkrijgen in het eigen gedrag. Bij ongewenste omgangsvormen gaat het er immers om hoe de ander het gedrag heeft ervaren. Het gaat om een subjectieve beleving. De medewerk(st)er wordt geholpen bij het inzien dat zelfs al heeft deze het goed bedoeld, het toch anders opgevat kan worden. De beschuldigde zal in de gesprekken met de begeleider geholpen worden het belang te zien van het nemen van een eigen verantwoordelijkheid voor het als ongewenst ervaren gedrag. De beschuldigde zal zicht krijgen op de mogelijkheden om zich te verhouden tot de gekozen route van de 'lasthebber'. (Deze gesprekken zouden onder meer kunnen leiden tot een bemiddelingsgesprek, waarmee een officiële klacht kan worden voorkomen). De inzet van een 'begeleider beschuldigde' vergroot aanzienlijk de kans dat beide medewerkers in de toekomst hun samenwerking kunnen voortzetten op een veilige werkplek binnen de organisatie. De verplichting om zorg dragen voor een veilige werkplek impliceert ook het faciliteren van een begeleider aan de beschuldigde. Dit levert zorgvuldigheid, veiligheid en vergrote kans op de-escalatie. Het getuigt bovenal van goed werkgeverschap.

Van de begeleider kunt u het volgende verwachten:

  1. Ondersteunt de beschuldigde van ongewenste omgangsvormen en integriteitsschendingen
  2. Is in staat de beschuldigde inzicht te geven in de Arbowet en Wet bescherming klokkenluiders en de daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheden
  3. Is in staat medewerker bewust te maken van de impact van zijn gedrag op de melder of de organisatie
  4. Heeft kennis en ervaring met het onderwerp ongewenste omgangsvormen en integriteit
  5. Heeft ervaring in het begeleiden van beschuldigden/aangeklaagden: sparren, adviseren, helpen een eigen passende keuze te maken, emotioneel opvangen en het hele proces begeleiden.
  6. Bewaakt de processen en dat de organisatie invulling geeft aan haar zorgplicht, meerzijdige partijdigheid en wederhoor
  7. Kan de beschuldigde zicht geven op de mogelijkheden van de escalatieladder
  8. Kan de beschuldigde vergezellen in de bemiddelingsfase
  9. De begeleider is zich bewust van wat de impact is van beschuldigd worden
  10. De begeleider verwijst indien nodig tijdig door naar jurist, vakbond, rechtsbijstand of professionele hulpverlening.
  11. Begeleidt de medewerk(st)er bij onterechte beschuldiging in het rehabilitatieproces.
  12. Adviseert het management bij rehabilitatie.

Mocht u een begeleider willen toevoegen aan uw medewerker dan kunt u contact opnemen met:

Anita van Ostaden: anita.vanostaden@gmail.com
Saskia Lang: saskia@langarbeidsrecht.nl
Freek Appels: f.v.w.appels@gmail.com
Frits Prisse: prisse@gmail.com
Inge te Brake: ingetebrake@me.com