Ik wil je graag helpen

Ik betrap mezelf er nog menigmaal op:
Iemand vertelt mij zijn probleem en de oplossingen gieren door mijn hoofd. Ik kan al haast niet meer wachten mijn 'geniale adviezen' te geven. Ook echt goed luisteren valt me al lastiger, omdat ik sta te trappelen een oplossing aan te reiken. Ik moet mijn tong afbijten en de oplossing inslikken maar dat lukt me niet altijd. Toch is dàt hetgeen ik de vertrouwenspersoon terugkerend voorhoud: de valkuil van graag willen helpen. Wat maakt dat 'willen oplossen' zo hardnekkig in velen van ons aanwezig is?
We willen niet lijden. We willen niet dat anderen lijden.
Maar als er één zekerheid is in het leven, dan is het: er is lijden.

Komt goed
Hoe gaan we als mens en als vertrouwenspersoon om met lijden.
Ik heb de reflex om aan te geven dat het goed gaat komen. We gaan samen kijken naar een oplossing.... maar het komt lang niet altijd goed en er is lang niet altijd een oplossing. Het draait vaak om hoe de melder zich gaat verhouden tot de kwestie, de kwetsing, de pijn, het onrecht en de onveilige werkplek.
Empoweren, mensen in hun kracht zetten, ze assertief en zelfredzaam maken, dat is allemaal prachtig. Het zijn zeker zaken waar je als vertrouwenspersoon aan kan bijdragen door naast de melder te gaan staan. Maar de melder hoeft niet per se in een onveilige werksituatie klem te zitten omdat hij niet assertief, krachtig en zelfredzaam was. Dat kan ook allerlei heel andere oorzaken hebben. De werksituatie is maar ten dele maakbaar door de melder.
Het helpt niet om te zeggen dat het goed gaat komen, dat de melder stappen moet zetten, ook al zou je dat als vertrouwenspersoon graag willen. Soms heb je als vertrouwenspersoon zelf de geruststelling nodig dat ook in de organisatie waar jij werkt iedereen recht heeft op een veilige werkplek. Je gaat daarmee voorbij aan de klemsituatie van de melder. Geef erkenning aan de angst en de onveiligheid. Er is pijn. Geef aan dat je als vertrouwenspersoon naast hem staat en hem begeleidt tijdens het hele proces. Het is voor veel melders al goud waard, als in dat kwetsbare, weerbarstige proces er iemand naast hen staat. Het komt niet altijd goed.

Weggaan
In die context horen 'weggaan uit de organisatie' of 'overplaatsing' ook bij de keuzemogelijkheden vanuit de escalatieladder, die je met de melder bespreekt. 'Weggaan' voelt vaak als onrechtvaardig, zowel voor de melder als voor de vertrouwenspersoon, maar blijkt soms voor de melder uiteindelijk de beste keuze uit het pallet van mogelijkheden. 'Niets doen' is ook een van de reële keuzemogelijkheden van de melder. Het is een keuzemogelijkheid voor de melder, die een vertrouwenspersoon ter sprake dient te brengen. Voor de melder is dit soms de beste keuze. Tegelijk is het begrijpelijk dat menig vertrouwenspersoon er niet erg blij van wordt. Het betekent immers dat er een grote kans is dat het ongewenst gedrag zich opnieuw en ook bij anderen zal gaan voordoen.

Nu alles is zoals het is geworden
Wat zouden we graag in een rechtvaardige wereld leven. Iedereen heeft recht op een veilige werkplek. Als vertrouwenspersoon word je regelmatig geconfronteerd met de situatie dat er geen wereld is zonder pijn. Het is aan de melder en ook aan vertrouwenspersoon, om daar een eigen weg in te vinden.
Ik wil je graag helpen met het onderstaand gedicht:
Nu alles is zoals het is geworden
Nu alles is zoals het is
Komt het, hoewel, misschien.
Hoewel, tenslotte nog in orde.

Laten we tegelijk ook blijven geloven in de maakbaarheid van de wereld en ons vooruitgangsoptimisme behouden, om steen voor steen te bouwen aan een betere wereld.

Hartelijke groet,

Marcel van Oss
Directeur/ trainer
VAN OSS & PARTNERS

www.opleidingvertrouwenspersoon.nl